ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ, ΒΟΥΛΓΑΡΟΙ & ΒΙΒΛΙΟ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ

Για το μακεδονικό γράφει το βιβλίο της Γ’ Λυκείου στις σελίδες 65-66:


Ήταν ο «Μακεδονικός Αγώνας», ένας σκληρός πόλεμος ανταρτών Ελλήνων και Βουλγάρων, οι οποίοι πολεμούσαν αλλήλους, καθώς και εναντίον των Τούρκων, όταν δεν μπορούσαν να αποφύγουν τη σύγκρουση με τις τουρκικές δυνάμεις. Ο σκληρός αγώνας στη Μακεδονία και για τη Μακεδονία δοκίμασε επί πέντε σχεδόν χρόνια (1904-1908) την αντοχή των γηγενών, που έπρεπε να επιλέξουν στρατόπεδο. Πολλοί Έλληνες έπεσαν θύματα των Βουλγάρων και πολλοί Βούλγαροι θύματα των Ελλήνων.
Ο σκληρός αγώνας στη Μακεδονία και για τη Μακεδονία δοκίμασε επί πέντε σχεδόν χρόνια (1904-1908) την αντοχή των γηγενών, που έπρεπε να επιλέξουν στρατόπεδο. Πολλοί Έλληνες έπεσαν θύματα των Βουλγάρων και πολλοί Βούλγαροι θύματα των ελλήνων. Νέοι από όλη την Ελλάδα έσπευσαν να πολεμήσουν για τη Μακεδονία: Η Κρήτη, η Πελοπόννησος, η Στερεά Ελλάδα, η Ήπειρος και η Θεσσαλία, ακόμη και η Κύπρος, έστειλαν νέους, για να στηρίξουν τη μεγάλη υπόθεση του Έθνους. Ο Παύλος Μελάς, ο νέος αξιωματικός από την Αθήνα, και ο καπετάν Κώτας, από το χωριό Ρούλια της Φλώρινας, που έδωσαν τη ζωή τους για τη Μακεδονία, υπήρξαν δύο από τους πιο αντιπροσωπευτικούς ήρωες του ελληνικού αγώνα στη μαρτυρική χώρα. Οι Βούλγαροι είχαν ανάλογους ήρωες, τον Γκότσε Ντέλτσεφ και τον Γιάννε Σαντάνσκυ από τη Μακεδονία και άλλους από τη Βουλγαρία.


Για να τα πάρουμε τα πράγματα λίγες δεκαετίες πριν:


Στα 1850 οι Έλληνες της Αχρίδας ήσαν πάμπλουτοι. Είχαν στα χέρια τους το μεγαλεμπόριο των γουναρικών. Ηπειρώτες, Θεσσαλονικιοί, Αιγαιοπελαγίτες, Βλάχοι από το Μοναστήρι και την Κορυτσά, Αρβανίτες, συναποτελούσαν ένα ενιαίο χριστιανικό λαό που τον ένωναν οι ίδιες ανατάσεις προς την Αθήνα και τη Μεγάλη Ιδέα. Στα 30-40 εργαστήριά τους έκοβαν και έραβαν τη γούνα της ντόπιας βύδρας, τα δέρματα που έρχονταν από γειτονικές χώρες ή τα γουναρικά από την Κωνσταντινούπολη και τη Ρωσία.

Ο ευρωπαϊκός, αυστριακός προπάντων και ρωσικός ανταγωνισμός σκότωσε απότομα το εμπόριο αυτό. Η γούνα του σαμουριού και της γκρίζας αλεπούς σταματούσε τώρα στην Οδησσό κι έφτανε στην Τουρκία κατεργασμένη. Παράλληλα το λαγοτόμαρο και οι φθηνές γούνες της Τεργέστης κατέβαζαν τις τιμές των καφτανιών και των γούνινων πανοφοριών. Οι Έλληνες υποχρεώθηκαν ένας, ένας να κλείσουν τα εργαστήριά τους. Πήγαν και εγκαταστάθηκαν με την άνετη κινητικότητά τους στα κέντρα παραγωγής και αγοράς στην Τεργέστη, στην Οδησσό και στο Βουκουρέστι.

Πίσω τους όμως η ελληνική σπορά που είχαν αφημένη στο έδαφος εξακολούθησε να καρποφορεί. Όταν κάποτε, γύρω στα 1864-1866, εμφανίστηκαν οι Ρώσοι που μιλούσαν για θρησκεία βουλγαρική, για μεγάλη Βουλγαρία, για καταπίεση των Σλάβων και ου ως ενίσχυση των λόγων έδιναν «κουδουνιστά» επιχειρήματα. Ένα πιάστρο (δύο δεκάρες) στο ζητιάνο και εκατό λίρες στον τίμιο άνθρωπο. Κι έτσι δημιουργήθηκε βουλγαρικό κόμμα.

Το κόμμα αυτό γνώρισε συνεχή ανάπτυξη σε ολόκληρη τη Μακεδονία. Η εγκαθίδρυση βουλγαρικής εκκλησίας κι έπειτα βουλγαρικής ηγεμονίας ήταν ένα πλήγμα για τον ελληνισμό, αλλά οι συνέπειές του δεν έφτασαν μέχρι εδώ. Το αληθινό τραύμα χρονολογείται από την επανάσταση της Ρωμυλίας. Από τότε, πέντε χρόνια τώρα, τα πάντα ανήκουν στους Βουλγάρους. Η Πύλη τους υποστηρίζει. Μεγαλαυχούν, ότι και ολόκληρη η Ευρώπη τους υποστηρίζει, την προστριβή με τη Ρωσία δεν την πληροφορήθηκαν ούτε την παραδέχτηκαν ποτέ εκείνοι που εκβουλγαρίσθηκαν από τους Ρώσους.

«Για να ζήσεις ήσυχος, γίνε Βούλγαρος! Για να κερδίζεις τις δίκες σου, γίνε Βούλγαρος! Για να σφετερίζεσαι τα χωράφια, γίνε τώρα και πάντοτε Βούλγαρος! Η Κωνσταντινούπολη υπακούει στις εντολές της Σόφιας! Οι Τούρκοι θέλουν να τα έχουν καλά με αυτούς τους ισχυρούς της ημέρας και οι σχολάρχες που έρχονται από τη Σόφια και τη Φιλιππούπολη ανατρέπουν με μια τους καταγγελία και τους πιο γηραλέους καδήδες και τους πιο γαλοναρισμένους πασάδες. Αν όμως θέλεις βαγιόκλαδο του μάρτυρα, τότε μείνε Έλληνας! Προπάντων έπειτα από την εξέγερση και την ήττα των Κρητών, η ζωή ενός Έλληνα δεν είναι παρά σταυρικό μαρτύριο».

V. Virard Τουρκία και ελληνισμός,
Οδοιπορικό στη Μακεδονία. Έλληνες-Τούρκοι-Βλάχοι-Αλβανοί-Βούλγαροι-Σέρβοι

Πιο πάνω διαβάσαμε την πρώτη βιαία προσπάθεια των βουλγάρων για τον βίαιο εκβουλγαρισμό της Μακεδονίας. Θα συνεχίσω σε άλλη δημοσίευση με τις επόμενες δεκαετίες.